Pośrednik w obrocie nieruchomościami. Czy świadcząc takie usługi są jakieś formalne wymogi tego typu działalności? Czy rzeczywiście każdy może być pośrednikiem? A może są jakieś ograniczenia, wymogi i restrykcje? 

Kto może zajmować się dziś w Polsce pośrednictwem w obrocie nieruchomościami?

Od 2014 roku nie są wymagane licencje ani żadne formalne kwalifikacje zawodowe aby zajmować się pośrednictwem w obrocie nieruchomościami. Dziś aby założyć biuro pośrednictwa należy prowadzić działalność gospodarczą i kupić polisę od odpowiedzialności cywilnej pośrednika. Osoby pracujące w biurach nieruchomości bądź współpracujące z biurami jako agenci spełniają wyłącznie te wymogi które nakłada na nich ich biuro zarówno w procesie rekrutacyjnym jak i formalnych wymaganiach współpracy.
Po deregulacji kilka organizacji Rynku nieruchomości zdecydowało się wystawiać własne licencję tworząc programy szkoleniowe i system weryfikacji kwalifikacji na przykład poprzez egzaminy. Dziś Krajowa Izba Gospodarki Nieruchomościami Polska Federacja Rynku nieruchomości oraz Federacja porozumienie polskiego rynku nieruchomości prowadzą niezależne programy edukacyjne i kwalifikacyjne pośredników wydając licencję. Nie są to dokumenty rangi dawnej licencji państwowej Jednakże z braku innego systemu potwierdzania kwalifikacji to jedyna możliwość w naszym zawodzie aby pokazać klientom że nam na nich zależy na tyle że jesteśmy gotowi pomimo braków formalnych wymogów poddać się audytowi zewnętrznych organizacji w zakresie posiadanej wiedzy a także w niektórych przypadkach doskonalenia zawodowego. Jest to jednak wyłącznie system fakultatywny działający na zasadach pełnej dobrowolności. Bo tak jak wspomniałam na początku z punktu widzenia obowiązków prawnych wystarczy działalność gospodarcza oraz polisa OC aby prowadzić działalność pośrednictwa.
Dodatkowo prowadzić działalność w zakresie pośrednictwa mogą tylko osoby niekarane: 
Art. 180a. 1. Działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami może być wykonywana przez:
osobę fizyczną, która nie została prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub umyślne przestępstwo skarbowe;
osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, w której wspólnicy, którym powierzono prowadzenie spraw spółki, lub uprawnieni do reprezentacji spółki, lub członkowie organów zarządzających nie zostali prawomocnie skazani za przestępstwo, o którym mowa w pkt. 1, lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Prowadzenie działalności pośrednictwa przez osobę karaną może w konsekwencji skutkować:
➡️ nałożeniem kary finansowej na tą osobę do ponad 25.000 złotych
➡️ nieważność umowy pośrednictwa zawartej przez tą osobę

Co to oznacza dla klientów? Jak klienci mogą zweryfikować pośrednika w obrocie nieruchomościami?

Często klienci oceniają usługi pośrednictwa jako porównywalne nie dociekając że mogą się one między sobą bardzo różnić.
Sam fakt że zakres czynności pośrednictwa określa tylko i wyłącznie umowa powoduje że każdy pośrednik może świadczyć zupełnie inny zakres usług.
Brak formalnego wymogu potwierdzania kwalifikacji zawodowych powoduje że rokrocznie do zawodu i do branży dołącza spora rzesza ludzi niekoniecznie wykwalifikowanych i niekoniecznie zainteresowanych edukacją.
Słaba jakość obsługi wpływa na niezadowolenie klientów może powodować ryzyko transakcji. No i niestety odciska się negatywnie na całej naszej branży.
Pracujemy w bardzo newralgicznej sferze majątkowej, a znaczna część transakcji może być po prostu obrotem majątkiem życia ludzi a nawet przyszłego życia jeśli zaciągnęli kredyt na na przykład 30 lat.
Stopień sformalizowania i skomplikowania materii jaką jest obrót nieruchomościami wymaga od pośredników wiedzy prawniczej proceduralnej, podatkowej, marketingowej a także z zakresu socjologii czy psychologii. :)
To naprawdę multidyscyplinarny zawód.
Dlatego w mojej ocenie kwalifikacje są bardzo ważne, I budowa świadomości wśród konsumentów.
Co ciekawe w wielu umowach pośrednictwa zawieranych business-to-business (B2B) czyli z innymi firmami klienci oczekują że pośrednik posiada licencję i wskaże jej numer.

Przed zmianą przepisów pośrednicy aby otrzymać licencję musieli ukończyć pewna edukację na przykład studia kierunkowe lub studia podyplomowe a także wykazać się odbyciem co najmniej półrocznej praktyki zawodowej.

Patrząc na system kwalifikacji zawodowych w innych krajach na przykład w Stanach Zjednoczonych gdzie Wymagane są nie tylko licencję dla agentów ale tak że wyższego stopnia dla osób prowadzących biura nieruchomości czyli brokerów - widzimy, że na wielu rozwiniętych rynkach dostrzegają jaka odpowiedzialność wiąże się z tymi usługami.
Niektóre kraje unijne przyjęły normy europejskie jako standard obsługi klientów w pośrednictwie.

Ponieważ na polskim rynku formalne kwalifikacje zostały zniesione, nie ma żadnych obowiązujących powszechnie formalnych standardów, to tym bardziej klienci powinni zwracać uwagę na to, z kim współpracują. Jaką wiedzą lub certyfikatami może okazać się daną osoba.
A także czy pośrednik należy do organizacji zawodowej czy stowarzyszenia gdzie poprzez członkostwo przyjmuje na siebie zobowiązanie do zachowania określonych standardów pracy a także standardów etycznych.

Brak jednolitego systemu kwalifikacji zawodowych i fakt że 3 organizacje Rynku nieruchomości wydają niezależnie swoje certyfikaty spowodował że równolegle na rynku pojawiły się firmy a także organizacje szkoleniowe które też prowadzą szkolenia licencyjne ale poza systemem tych organizacji.

Można powiedzieć że każda firma może dziś wydawać swoje licencje i w niektórych przypadkach tak jest co znacząco deprecjonuje znaczenie dokumentu.
Bo tylko poddanie się zewnętrznemu audytowi przez organizacje rynku może nieść za sobą pewną wartość.
Tylko odpowiednio opracowane programy szkoleniowe i wysokiej jakości kadra dydaktyczna zapewniają szeroki przekrój wiedzy i tylko stały system kształcenia powoduje że ta wiedza jest aktualna.

Nikt z nas nie ma szklanej kuli i nie wie czy rozpoczynając daną transakcję będziemy szczęśliwi do końca czy też pojawią się niespodziewane okoliczności które będą ją utrudniać.
Ktoś kto ma wiedzę doświadczenie zaplecze możliwości konsultacji z pewnością szybciej dostrzeże pojawiający się problem i znajdzie rozwiązanie.
Brak rozwiązania może spowodować straty lub niemożność realizacji swoich celów finansowych i życiowych także stres i frustracje.
Dlatego rozpoczynając współpracę z pośrednikiem warto zwrócić uwagę na jego kwalifikacje formalne czy są one potwierdzone w zewnętrznych organizacjach, a także jak wygląda jego kodeks etyczny i standardy pracy.
Polski ustawodawca przerzucił na klientów konieczność weryfikacji kwalifikacji pośredników co w mojej osobistej opinii nie jest dobrym rozwiązaniem Ale skoro tak jest to Drodzy klienci sprawdzajcie przed rozpoczęciem współpracy kto ma pomóc wam przejść przez być może jedną z największych transakcji w waszym życiu.
Zadawajcie pytania i oczekujcie informacji.